The Hydrobiological Institute is a national public institution founded in 1935. It has two primary goals: to monitor the physical chemical conditions and the biological components of the Macedonian natural lakes and to conserve the fish of Lake Ohrid, with special focus on the famous Ohrid trout (Salmo trutta letnica) by taking measures for artificial spawning in these facilities.. We interviewed Mrs Elizabeta Veljanoska Sarafiloska, Director of PSI Hydrobiological Institute, Ohrid.
Please can you tell us generally about the main objective and mission of the Hydrobiological Institute?
The Hydrobiological Institute is a national public institution founded in 1935. It has two primary goals: to monitor the physical chemical conditions and the biological components of the Macedonian natural lakes and to conserve the fish of Lake Ohrid, with special focus on the famous Ohrid trout (Salmo trutta letnica) by taking measures for artificial spawning in our own facilities.
What are your findings and what is the role of the Institute regarding conserving this World Heritage site?
What do you think of the water quality on the other side of the lake, the Albanian side?In recent years, jointly with our Albanian partners, we have completed two scientific monitoring projects, and experts of both countries have had an opportunity to compare the quality of the water on both sides of the lake. In general, the quality of the water in the Albanian part is similar to that of the Macedonian side, and as expected, the quality of the water in the open area (pelagic) is of the top category. But, unlike the pelagic zone, the sample sites near heavily populated areas, such as Pogradec, or the village of Lin, are characterized by a deteriorated quality of water and ecology, ranging from moderate to poor. Increased concentration of phosphorous is recorded in the area of the River Drilon, in Tushemisht, pointing to excessive nutrient loading coming from household waste and communal waters.
What are the measures to be taken on both sides to preserve Lake Ohrid and its species?As mentioned above, both sides should adopt national strategies and laws for protection of the natural heritage of the Lake Ohrid region and the lake itself. First of all, the lake should be under permanent monitoring as an initial stage that would enable an initial assessment of the current status. To prevent discrepancies in the assessment resulting from the use of different methods, the parameters followed, frequency of sampling, data processing, and so on, simply both sides should implement the criteria of the European WFD, as follows:
· Harmonization of the national existing legislation on the protection of nature in both counties with the European legislation and its practical use.
· Increasing public awareness of the importance, uniqueness and indivisibility of the lake in the former Yugoslav Republic of Macedonia and Albania, observing and treating the lake as a whole UNESCO World Heritage Site.
· Strengthening collaboration among scientists, NGOs and stakeholders would lead to a strengthening of confidence between the nations and consequently to a better understanding of the importance of the lake and its protection.
· Creating bilateral committees that would coordinate all activities related to practical realisation of all of the above.
Intervistë me Elizabeta Veljanoska Sarafiloska, drejtore e Institutit hidrobiologjik të Ohrit
What are your findings and what is the role of the Institute regarding conserving this World Heritage site?
Lake Ohrid Region is one of the 35 mixed UNESCO World Heritage properties in the world. Thanks to an initiative of the Hydrobiological Institute, which managed to present to a wider audience the importance and uniqueness of this lake (its age, high level of biodiversity, high level of endemism, relic species, oligotrophic water), it was designated as a UNESCO World Heritage natural property in 1979, while a year later the cultural attributes of the city of Ohrid and its surroundings were also inscribed as part of UNESCO World Heritage property. Thus, from its foundation in 1935 up until the present, the Hydrobiological institute undertakes measures for conservation of the lake and its unique living world and its natural habitats by monitoring the physical chemical and biological components, increasing public awareness about existing problems that threaten the water quality and existing biocenosis and presenting solutions for mitigation and improvement in the current conditions that deviate from the general oligotrophic condition.
Your institute monitors the water quality of Lake Ohrid. What problems have you encountered?
Your institute monitors the water quality of Lake Ohrid. What problems have you encountered?
We have monitored the lake for more than eight decades. Over this time, we have always applied the methods and innovations in contemporary limnology, both through equipping our facilities with sophisticated apparatus and by the training of our scientific staff in expert scientific centres around the world. Thus, the problems we have encountered generally are of a financial matter. Most of the finances we obtain from the national and international funds are limited; i.e. they concern practical realisation of particular projects. After finalization of the projects we are unable to perform extensive subsequent monitoring due to a lack of finances; i.e. the numbers of the sampling sites are always being reduced to a minimum, as well as the number of monitored parameters.
This inevitably creates gaps in the chronological data sets. Adopting a national strategy for monitoring and designating the Hydrobiological Institute as a leading institution in monitoring is an imperative our institution is striving to achieve, for the protection of the Macedonian water bodies. Thus, only a national monitoring strategy organised in accordance with the European Water Framework Directive (WFD), in which the Hydrobiological Institute will have the leading role as a result of its great expertise and experience in WFD implementation in the country, will benefit a better and more comprehensive protection of the water bodies.
What do you think of the water quality on the other side of the lake, the Albanian side?In recent years, jointly with our Albanian partners, we have completed two scientific monitoring projects, and experts of both countries have had an opportunity to compare the quality of the water on both sides of the lake. In general, the quality of the water in the Albanian part is similar to that of the Macedonian side, and as expected, the quality of the water in the open area (pelagic) is of the top category. But, unlike the pelagic zone, the sample sites near heavily populated areas, such as Pogradec, or the village of Lin, are characterized by a deteriorated quality of water and ecology, ranging from moderate to poor. Increased concentration of phosphorous is recorded in the area of the River Drilon, in Tushemisht, pointing to excessive nutrient loading coming from household waste and communal waters.What are the measures to be taken on both sides to preserve Lake Ohrid and its species?As mentioned above, both sides should adopt national strategies and laws for protection of the natural heritage of the Lake Ohrid region and the lake itself. First of all, the lake should be under permanent monitoring as an initial stage that would enable an initial assessment of the current status. To prevent discrepancies in the assessment resulting from the use of different methods, the parameters followed, frequency of sampling, data processing, and so on, simply both sides should implement the criteria of the European WFD, as follows:
· Harmonization of the national existing legislation on the protection of nature in both counties with the European legislation and its practical use.
· Increasing public awareness of the importance, uniqueness and indivisibility of the lake in the former Yugoslav Republic of Macedonia and Albania, observing and treating the lake as a whole UNESCO World Heritage Site.
· Strengthening collaboration among scientists, NGOs and stakeholders would lead to a strengthening of confidence between the nations and consequently to a better understanding of the importance of the lake and its protection.
· Creating bilateral committees that would coordinate all activities related to practical realisation of all of the above.
Shqip
Instituti hidrobiologjik i Ohrit është një institucion kombëtar shtetëror i krijuar në 1935 që kontrollon cilësinë e ujit të Liqenit të Ohrit në pjesën maqedonase. Ne pyetëm drejtoreshën e këtij instituti rreth punës që kryhet aty.
Cilat janë gjetjet tuaja dhe cili është roli i institutit përsa i përket ruajtjes së trashëgimisë së Liqenit të Ohrit
Liqeni i Ohrit është një nga 35 pasuritë mikse të UNESCOs në botë (natyrore dhe kulturore). Falë iniciativës së Institutit të Hidrobiologjisë, që ka arritur t’i prezantojë një audience të madhe rëndësinë e këtij liqeni (moshën, nivelin e lartë të biodiversitetit, niveli I lartë i endemizit, specie relike, ujërat oligotrofe) ky liqen është listuar si pasuri natyrore e UNESCO në 1979 dhe një vit më vonë për atributet kulturore të qytetit të Ohrit dhe rrethinave të tij, u listua edhe si pasuri kulturore e UNESCO. Që nga krijimi i tij në 1935 deri më sot, Instituti Hidrobiologjik ka ndërmarrë një sërë masash për ruajtjen e liqenit dhe botës së tij të gjallë unike, habitateve të tij natyrore duke monitoruar komponentët fizikë, kimikë dhe biologjikë dhe duke rritur ndërgjegjësimin e publikut për problemet ekzistuese që kërcënojnë cilësinë e ujërave dhe biocenozat ekzistuese dhe duke prezantuar edhe zgjidhje për lehtësimin dhe përmirësimin e kushteve aktuale që rrjedhin nga kushtet e përgjithshme oligotrofike.
Instituti juaj monitoron cilësinë e ujit të Liqenit të Ohrit. Cilat janë problemet me të cilat përballeni në këtë drejtim? Ne kemi monitoruar liqenin për më shumë se 8 dekada. Gjatë kësaj kohe gjithnjë kemi aplikuar metoda dhe inovacione në terminologjinë bashkëkohore, si në drejtim të pajisjes së faciliteteve tona me aparate të sofistikuara por dhe duke trajnuar stafin shkencor në qendra shkencore të botës. Ndaj problemet që ne kemi patur më shumë kanë qenë të natyrës financiare. Shumica e financave që ne marrim nga fondet kombëtare dhe ndërkombëtare janë të kufizuara, dhe ato janë vetëm për realizimin e disa projekteve të veçanta. Pas finalizimit të tyre ne nuk kemi mundësi të kryejnë monitorim të vazhduar dhe të zgjeruar për shkak të mungese së financave, ndaj numri i vendeve ku marrim kampionet janë reduktua ndjeshëm, si dhe numri i parametrave të monitoruar. Kjo krijon pashmangshmërisht hapësira në të dhënat kronologjike. Ndaj adoptimi i një strategjie kombëtare për monitorimin dhe caktimin e Institutit të Hidrbiologjisë, si një institicuon drejtues për monitorimin, është një objektiv thelbësor që institucioni ynë synon të arrijë për mbrojtjen ujërave të Maqedonisë. Vetëm me një strategji monitoruese kombëtare të organizuar në përputhje me direktivat e kornizës Europiane të Ujrave, në të cilin Instituti Hidrobiologjik ka rol drejtues si rezultat i ekspertizës dhe eksperiencës në implementimin e kësaj kornize në vend, do të arrijmë të përfitojmë një mbrojtje më të mirë të ujërave të vendit tonë.
Çfarë mendoni për cilësinë e ujit në anën tjetër të Liqenit të Ohrit, pjesën shqiptare? Në vitet e fundit, së bashku me partnerët shqiptare, ne kemi kryer dy projekte shkencore monitorimi dhe ekspertët e dy vendeve kanë patur mundësinë të krahasojnë cilësinë e ujërave në dy anët e liqenit. Në përgjihësi cilësia e ujit në pjesën shqiptare është e ngjashme me atë të pjesës maqedonase, cilësia e ujit në zonat e hapura (pelagjike) është e kategorisë së parë. Por ndryshe nga zona pelagjike, disa kamione afër zonave të populluara si në Pogradec, apo në fshatin Lin, karakterizohen nga një përkeqësim i cilësisë së ujit dhe ekologjia varion nga e moderuar në cilësi të keqe. Një përqendrim i rritur i fosforit regjistrohet në zonën e Lumit të Drilonit, në Tushemisht që është një tregues se lëndë ushqyesë të dëmshme vijnë nga mbetjet shtëpiake apo ujërat e zeza.
Cilat janë masat që duhet të merren nga dy anët për të ruajtur Liqenin e Ohrit dhe speciet e tij Siç e përmenda më sipër, të dy shtetet duhet të miratojnë stratregji kombëtare dhe ligje për mbrojtjen e pasurisë natyrore të Liqenit të Ohrit. Së pari Liqeni duhet të jetë nën monitorim të vazhdueshëm si një fazë fillestare që duhet të na mundësojë një vlerësim fillestar të statusit aktual. Për të shmangur mospërputhjet në vlerësimet që vijnë si rezultat i përdorimit të ndryshëm të metodave apo parametrave të ndjekur, frekuencës së kampioneve, procesimit të të dhënave etj, thjesht dy palët duhet të zbatojnë kriteret e Kornizës së BE për ujin si më poshtë:
- Harmonizim të legjislacionit ekzistues nacional për mbrojtjen e natyrës në dy shtetet në përputhje me legjislacionin europian dhe përdorimin praktik të tij
- Rritjen e ndërgjegjësimit publik për rëndësinë, unicitetin dhe pandashmërinë e Liqenit ndërkufitar, duke e vëzhguar dhe trajtuar këtë liqen si një pasuri të plotë të Trashëgimisë Botërore të UNESCO
- Forcimi i bashkëpuinimit mes shkencëtarëve, OJF-ve dhe grupeve të interesit do të çojë në forcimin e besimit mes dy vendeve dhe do të sjellë për rrjedhojë një mirëkuptim më të mirë për rëndësinë e liqenit dhe mbrojtjen e tij
- Krijimin e komiteteve dypalëshe që do të koordinojnë gjithë aktivitetet që lidhen me realizimin praktik të të gjitha këtyre çështjeve.
Instituti juaj monitoron cilësinë e ujit të Liqenit të Ohrit. Cilat janë problemet me të cilat përballeni në këtë drejtim? Ne kemi monitoruar liqenin për më shumë se 8 dekada. Gjatë kësaj kohe gjithnjë kemi aplikuar metoda dhe inovacione në terminologjinë bashkëkohore, si në drejtim të pajisjes së faciliteteve tona me aparate të sofistikuara por dhe duke trajnuar stafin shkencor në qendra shkencore të botës. Ndaj problemet që ne kemi patur më shumë kanë qenë të natyrës financiare. Shumica e financave që ne marrim nga fondet kombëtare dhe ndërkombëtare janë të kufizuara, dhe ato janë vetëm për realizimin e disa projekteve të veçanta. Pas finalizimit të tyre ne nuk kemi mundësi të kryejnë monitorim të vazhduar dhe të zgjeruar për shkak të mungese së financave, ndaj numri i vendeve ku marrim kampionet janë reduktua ndjeshëm, si dhe numri i parametrave të monitoruar. Kjo krijon pashmangshmërisht hapësira në të dhënat kronologjike. Ndaj adoptimi i një strategjie kombëtare për monitorimin dhe caktimin e Institutit të Hidrbiologjisë, si një institicuon drejtues për monitorimin, është një objektiv thelbësor që institucioni ynë synon të arrijë për mbrojtjen ujërave të Maqedonisë. Vetëm me një strategji monitoruese kombëtare të organizuar në përputhje me direktivat e kornizës Europiane të Ujrave, në të cilin Instituti Hidrobiologjik ka rol drejtues si rezultat i ekspertizës dhe eksperiencës në implementimin e kësaj kornize në vend, do të arrijmë të përfitojmë një mbrojtje më të mirë të ujërave të vendit tonë.
Çfarë mendoni për cilësinë e ujit në anën tjetër të Liqenit të Ohrit, pjesën shqiptare? Në vitet e fundit, së bashku me partnerët shqiptare, ne kemi kryer dy projekte shkencore monitorimi dhe ekspertët e dy vendeve kanë patur mundësinë të krahasojnë cilësinë e ujërave në dy anët e liqenit. Në përgjihësi cilësia e ujit në pjesën shqiptare është e ngjashme me atë të pjesës maqedonase, cilësia e ujit në zonat e hapura (pelagjike) është e kategorisë së parë. Por ndryshe nga zona pelagjike, disa kamione afër zonave të populluara si në Pogradec, apo në fshatin Lin, karakterizohen nga një përkeqësim i cilësisë së ujit dhe ekologjia varion nga e moderuar në cilësi të keqe. Një përqendrim i rritur i fosforit regjistrohet në zonën e Lumit të Drilonit, në Tushemisht që është një tregues se lëndë ushqyesë të dëmshme vijnë nga mbetjet shtëpiake apo ujërat e zeza.
Cilat janë masat që duhet të merren nga dy anët për të ruajtur Liqenin e Ohrit dhe speciet e tij Siç e përmenda më sipër, të dy shtetet duhet të miratojnë stratregji kombëtare dhe ligje për mbrojtjen e pasurisë natyrore të Liqenit të Ohrit. Së pari Liqeni duhet të jetë nën monitorim të vazhdueshëm si një fazë fillestare që duhet të na mundësojë një vlerësim fillestar të statusit aktual. Për të shmangur mospërputhjet në vlerësimet që vijnë si rezultat i përdorimit të ndryshëm të metodave apo parametrave të ndjekur, frekuencës së kampioneve, procesimit të të dhënave etj, thjesht dy palët duhet të zbatojnë kriteret e Kornizës së BE për ujin si më poshtë:
- Harmonizim të legjislacionit ekzistues nacional për mbrojtjen e natyrës në dy shtetet në përputhje me legjislacionin europian dhe përdorimin praktik të tij
- Rritjen e ndërgjegjësimit publik për rëndësinë, unicitetin dhe pandashmërinë e Liqenit ndërkufitar, duke e vëzhguar dhe trajtuar këtë liqen si një pasuri të plotë të Trashëgimisë Botërore të UNESCO
- Forcimi i bashkëpuinimit mes shkencëtarëve, OJF-ve dhe grupeve të interesit do të çojë në forcimin e besimit mes dy vendeve dhe do të sjellë për rrjedhojë një mirëkuptim më të mirë për rëndësinë e liqenit dhe mbrojtjen e tij
- Krijimin e komiteteve dypalëshe që do të koordinojnë gjithë aktivitetet që lidhen me realizimin praktik të të gjitha këtyre çështjeve.